- Download en installeer de laatste versie van VirtualBox. Als je werkt op een van de klaspc's (campus Gent), dan is VirtualBox al geïnstalleerd.
- Maak een nieuwe virtuele machine aan om straks Linux in te installeren. Let er op dat je volgende instellingen voorziet:
- Als je op een klaspc werkt is de naam van je VM je eigen naam, bv. PietPieters
- Het type van de VM is “Linux”, de versie “Fedora (64 bit)”
- RAM: minstens 1024MB
- Virtuele harde schijf van ~20GB, dynamisch
- Videogeheugen: zoveel mogelijk (128MB)
- 3D acceleration aanzetten
- Maak twee virtuele netwerkadapters aan, één van het type NAT (= standaardkeuze), en één van het type "Host only"
Beschrijf hier de exacte procedure hoe je dit uitgevoerd hebt. Zorg er voor dat je aan de hand van je beschrijving heel vlot de installatie later kan herhalen als dat nodig is.
- ...
- Download de laatste Fedora Live Desktop CD. Start je VM op met deze LiveCD als opstartschijf (het is niet nodig een fysieke cd te branden, je kan een VM rechtstreeks van de ISO booten). Let op dat je met heel de klasgroep niet het draadloos netwerk satureert...
- Wijzig na opstarten voor het gemak de toetsenbordinstelling naar Belgische Azerty
- Installeer Fedora naar de harde schijf van je VM (opm. dit is een volkomen veilige operatie en heeft geen enkele invloed op je hostsysteem).
- Kies de juiste tijdzone, toetsenbordindeling en taal (bij voorkeur Engels)
- Kies de voorgestelde partitionering van de harde schijf
- Stel het wachtwoord van de “root” gebruiker in. LET OP: ben je zeker dat je in Azerty-indeling aan het typen bent? TIP: noteer dit wachtwoord onder “Description” in de instellingen van je VirtualBox VM. Als je het vergeet kan je het makkelijk terugvinden.
- Herstart je VM in het geïnstalleerde systeem. Maak een nieuwe gebruiker aan voor jezelf en voeg die toe aan de “Administrators” groep. In Linux is de conventie om enkel kleine letters te gebruiken voor gebruikersnamen.
- Zoek je weg in het nieuwe systeem.
- Kan je een webbrowser opstarten? Kan je op het Internet?
- Kan je een teksteditor (Gnome Editor of Gedit) opstarten?
- Kan je een tekstverwerker (LibreOffice Writer) opstarten?
- Kan je de inhoud van je “thuismap” tonen in het Linux-equivalent van Windows Verkenner?
- Kan je een “terminal-venster” openen?
- Kan je de screensaver uitschakelen?
Opmerking Als je een nieuw Linux-systeem installeert, krijg je al gauw de melding dat er heel wat updates beschikbaar zijn. Het is af te raden om dit in het klaslokaal te doen, opnieuw om de netwerkverbinding naar buiten niet te satureren. Doe dit dus liefst thuis.
Beschrijf hier de exacte procedure hoe je dit uitgevoerd hebt. Zorg er voor dat je aan de hand van je beschrijving deze taken later heel vlot kan herhalen als dat nodig is.
- ...
Installeer onderstaande applicaties of “packages”. Zorg er voor dat je dit zowel via de grafische gebruikersinterface kan als vanop de command-line.
- git
- nano
- ShellCheck
- vim-enhanced
- vim-X11
Installeer optioneel de “VirtualBox Guest Additions” (zie procedure in de studiewijzer). Creëer een lokale kopie van je Github repository.
Beschrijf hier de exacte procedure hoe je dit uitgevoerd hebt. Zorg er voor dat je aan de hand van je beschrijving deze taken later heel vlot kan herhalen als dat nodig is.
- sudo dnf update
- sudo dnf install git
- sudo dnf install nano
- sudo dnf install ShellCheck
- sudo dnf install vim-enhanced
- sudo dnf install vim-X11
Het doel van deze opgave is om de opdrachten en de begrippen met betrekking tot gebruikers en groepen te bestuderen, binnen de context van Linux als een multi-user-systeem.
Tussen de vragen is ruimte voorzien om je antwoorden in te vullen. Het gaat telkens om zgn. codeblokken in Markdown, die starten en eindigen met drie backquotes. Binnen elk codeblok geef je telkens het commando dat je hebt ingetikt en de uitvoer die je krijgt.
-
Je hebt al een gebruiker aangemaakt voor jezelf. Log in als deze gebruiker. Geef hieronder telkens het commando en de uitvoer
-
Wat is het commando om de huidige directory op te vragen? Welke uitvoer toont het commando?
$ COMMANDO UITVOER
-
Wat is het UID van deze gebruiker?
$ COMMANDO UITVOER
-
Wat is het GID van deze gebruiker?
$ COMMANDO UITVOER
-
-
Log in als de
root
-gebruiker met het commandosu -
(let op de spatie!)-
Wat is de home-directory van
root
?$ COMMANDO UITVOER
-
Wat is het UID van deze gebruiker?
$ COMMANDO UITVOER
-
Wat is het GID van deze gebruiker?
$ COMMANDO UITVOER
-
-
Maak een nieuwe gebruiker aan met de naam
alice
, zonder specifieke opties-
Geef het gebruikte commando:
$ COMMANDO UITVOER
-
Voorzie een geschikt wachtwoord voor deze gebruiker (en vergeet het niet! Noteer het eventueel hier in je verslag of in de beschrijving van je VM)
$ COMMANDO UITVOER
-
-
Configuratiebestanden voor gebruikersbeheer:
-
In welk bestand kan je de UID, gebruikersnaam, homedirectory, enz. van alle gebruikers terugvinden?
/PAD/NAAR/BESTAND
-
In welk configuratiebestand kan je al de bestaande gebruikersgroepen nakijken, en ook de gebruikers die lid zijn van elke groep?
/PAD/NAAR/BESTAND
-
In welk configuratiebestand vind je de wachtwoorden van alle gebruikers?
/PAD/NAAR/BESTAND
-
-
Gebruikersgroepen aanmaken
-
Maak een groep aan met de naam
sporten
$ COMMANDO UITVOER
-
In welk configuratiebestand vind je het GID van deze groep terug?
$ COMMANDO UITVOER
-
Wat zal het GID zijn van de groepen
zwemmen
enjudo
als je deze nu onmiddellijk zou aanmaken? Maak ze aan en controleer!$ COMMANDO UITVOER
-
Voeg de gebruiker
alice
toe aan de groepensporten
enzwemmen
$ COMMANDO UITVOER
-
Log in als
alice
door in een terminal het commandosu - alice
(let op de spaties!) uit te voeren$ COMMANDO UITVOER
-
Zorg er nu voor dat de groep
sporten
de primaire groep wordt vanalice
.$ COMMANDO UITVOER
-
Zorg er voor dat
alice
uitgelogd is, ga terug naarroot
$ COMMANDO UITVOER
-
-
Maak nu de gebruikers in onderstaande tabel aan. Zorg er voor dat ze al meteen bij aanmaken tot de aangegeven groepen behoren. Kies zelf geschikte wachtwoorden voor deze gebruikers en vergeet ze niet (vul eventueel een kolom toe aan de tabel).
Gebruikersnaam Primaire groep Secundaire groep bob
sporten
judo
carol
sporten
zwemmen
daniel
sporten
judo
eva
sporten
zwemmen
-
Geef de gebruikte commando's om de gebruikers aan te maken en ook om te verifiëren of dit correct gebeurd is:
$ COMMANDO UITVOER $ COMMANDO UITVOER ...
-
Verwijder nu de groep
alice
en controleer.$ COMMANDO UITVOER
-
Gebruiker
daniel
gaat een tijdje niet meer sporten. Zorg er voor dat deze gebruiker tot nader order geen toegang meer kan hebben tot het systeem (zonder het wachtwoord of de gebruiker te verwijderen!).$ COMMANDO UITVOER
-
Hoe kan je controleren dat
daniel
inderdaad geen toegang meer heeft tot het systeem? In welk bestand kan dat en hoe zie je daar dan dat het account afgesloten is?$ COMMANDO UITVOER
-
Gebruiker
daniel
komt terug naar de sportclub. Geef hem opnieuw toegang tot het systeem.$ COMMANDO UITVOER
-
Gebruiker
eva
stopt helemaal met sporten. Verwijder deze gebruiker, maar doe dit zorgvuldig: zorg er in het bijzonder voor dat ook haar homedirectory verwijderd wordt.$ COMMANDO UITVOER
-
-
Log aan als de gebruiker
carol
$ COMMANDO UITVOER
-
Controleer of je in de “thuismap” bent van deze gebruiker. Maak onder deze map een bestand
test
aan door middel van het commandotouch
.$ COMMANDO UITVOER
-
Probeer nu als gebruiker
carol
je te verplaatsen naar de “thuismap” vanalice
.$ COMMANDO UITVOER
-
Kan je de inhoud van de mappen binnen de thuismap van
alice
bekijken?$ COMMANDO UITVOER
-
Probeer nu als
carol
onder de “thuismap” vanalice
ook een bestandtest
te maken. Lukt dit? Kan je dit verklaren?$ COMMANDO UITVOER
-